In een klein katern op pagina 9 in het FD van 4 oktober wordt de aandeleninkoop van Heineken onder het kopje ‘familietouwtjes’ kort aan de orde gesteld. De overname van Fremsa werd betaald in aandelen Heineken. Om toch niet de touwtjes uit handen te moeten geven was het noodzakelijk om aandelen in te kopen (zodat het familiebelang toenam). Zo blijft de familie Heineken in control. (Voor een mooi overzicht van de aandeelhoudersstructuur zie http://goo.gl/hPgWj van BSC Duitenberg).
In 1968 noemden de Amerikaanse wetenschappers Berle & Means (The Modern Corporation & Private Property. P.69) deze vorm van control ‘pyramiding’. Zij illustreerden dit aan de hand van de aandelen die de gebroeders Van Sweringen hadden waarmee zij de controle hadden over het ‘rail road system’ in de VS. Door gebruik te maken van zogenaamde ’tussen houdstermaatschappijen’ waren de gebr. Van Sweringen er in geslaagd om met minder dan 2 procent van het totale aandelenkapitaal de zeggenschap over het gehele imperium te behouden.
Ook de familie Murdoch is door het gebruik van twee verschillende soorten aandelen in staat gebleken de controle over hun imperium te behouden. Het Californische pensioenfonds Calpers noemde deze constructie ‘a corruption of the governance system’ (Financial Times July 20, 2011 ‘Calpers attacks News Corp share structure).
Met een minderheid van het aandelenkapitaal toch de controle over de onderneming behouden. Calpers is het daar dus niet mee eens en stelt dat de macht een reflectie zou moeten zijn van het risico wat men financieel (door middel van de aandelen) loopt.
Dit is trouwens ook een standpunt wat door het APB in Nederland wordt ingenomen met betrekking tot de Nederlandse bierbrouwer Heineken. Op de aandeelhoudersvergadering van 20 april 2005( http://goo.gl/lpQeX ), werd door het ABP nog heel duidelijk gesteld dat “uw zogenaamde piramide structuur kan toch niet anders worden gekwalificeerd dan als een gekunstelde manier om de zeggenschapsverhoudingen zoals die normaal gesproken zouden zijn te beïnvloeden”.
Dus ook hier is er een uit governance perspectief ongewenste structuur.
