De laatste ontwikkelingen in de COA-soap zijn bijzonder. De directeur vecht (vandaag) voor de rechter haar schorsing aan, de gehele raad van toezicht gaat even op ‘non-actief’ en de vice-voorzitter neemt ontslag. De vice-voorzitter treedt af als lid van de RvT omdat hij heeft moeten toegeven dat het management hem inderdaad eerder heeft geïnformeerd over de ‘wantoestanden’ bij het COA, maar dat hij die informatie niet goed heeft geïnterpreteerd. Door deze verkeerde interpretatie heeft hij, helaas, zijn collega’s in de RvT niet (juist) geïnformeerd en daarom treedt hij af. Het lijkt erop alsof hij de voorzitter uit de wind wil houden. Eerder gaf de vice-voorzitter al aan dat hij ‘het uit de wind houden van de minister’ als belangrijkste taak zag. Het kan verkeren!
Maar, de RvT heeft een collectieve verantwoordelijkheid en het lijkt dan ook erg onwaarschijnlijk dat de vice-voorzitter geen melding zou hebben gemaakt van zijn bespreking met de vertegenwoordiging uit het management. Dit vraagt om duidelijkheid, dus een onafhankelijk onderzoek. D’66 claimt dat het COA weer onderdeel zou moeten worden van het Ministerie: dan zou er geen RvT meer nodig zijn. Enigszins een redenering in de trant van ‘het oplossen van het probleem is het weglaten van het probleem’. De kern is dat het bestuurlijk toezicht niet functioneerde. Dan is het toch beter om te werken aan het verbeteren van dat toezicht? In mijn eerdere opiniestuk (28 september) heb ik al aangegeven dat een teveel aan cohesie negatief kan werken. Dat dit het geval is bij het COA lijkt voor de hand te liggen. Het toezicht en dus het gedrag van de RvT is beneden de maat! Spreek de leden van de RvT aan op hun gedrag en maak duidelijk dat de effectiviteit van toezicht baat heeft bij een cultuur van ‘accountability’ dus: 3D Governance. Distantie: bij het COA had de RvT te veel distantie. Durf: helaas gaat het in de regel om een gebrek aan durf zoals bij het COA. Durf om de collega’s in de RvT (en natuurlijk de CEO) aan te spreken op hun gedrag. Last but not least: Doen: ook werkelijk actie nemen, dit ontbrak volledig bij de RvT van het COA. Vandaag horen wij meer over de ontbrekende D‘s
